Thuiswerken: wat houden de nieuwe maatregelen in?

De overheid heeft aan werkgevers de oproep gedaan om hun werknemers zoveel mogelijk thuis te laten werken. De reden van die oproep is om het openbaar vervoer (OV) zo min mogelijk te belasten en door vermijding van sociale contacten besmettingen te voorkomen. De aard van het werk moet het echter wel toelaten, dat de werknemer zijn werk thuis kan doen. De leidinggevende bepaalt of de aard van het werk het toelaat dat de werknemer zijn werk thuis kan doen. Als het aan de werknemer door de leidinggevende is toegestaan thuis te werken, wordt het adres van de werknemer aangemerkt als de arbeidsplaats. Het thuiswerken valt dan onder ‘plaatsonafhankelijke arbeid’. De meest gestelde vragen en antwoorden op een rij:

Hoe kan worden voldaan aan ‘vermijding belasting van OV in spitstijden’ waardoor werken op de door de werkgever aangegeven werkplek mogelijk is?
Wanneer de aard van het werk het niet goed of onmogelijk maakt om thuis te werken is de werknemer, met inachtneming van de RIVM-richtlijnen, verplicht om het werk wat betreft plaats en tijd op aanwijzing van zijn werkgever te verrichten. De leidinggevende kan, indien de aard van het werk dat toelaat, de arbeidstijden variëren waardoor er geen spitsbelasting in het OV zal ontstaan.

Geldt de norm voor thuiswerken alleen voor kantoren?
Nee, voor ieder bedrijf geldt dat al het personeel dat thuis kan werken ook dringend verzocht wordt dit te doen.

Mag er helemaal niet meer op kantoor worden gewerkt? Ook niet één dag in de week?
Het dringende advies is om personeel de komende weken alleen naar kantoor te laten komen als het echt niet anders kan voor het werk.

Door wie mag er nog wel op locatie gewerkt worden?
Voor iedereen die gebonden is aan een werkplek, van bouwvakker tot caissière, geldt dat hij of zij gewoon naar het werk mag.

Wat kan het gevolg zijn van een overtreding van deze regel?
Als er in een werksituatie toch een besmetting plaatsvindt, kan de werklocatie 14 dagen worden gesloten.

Mag je als werknemer zelf bepalen of je thuiswerkt?Evenals de werknemer zijn leidinggevende kan verzoeken om aanpassing van de werktijden, de arbeidsplaats of aanpassing van de arbeidsduur kan de werknemer zijn leidinggevende verzoeken om thuis te werken. Dit is geen recht van de werknemer. De leidinggevende bepaalt waar en wanneer het werk van de werknemer moet worden uitgevoerd.

Wat kan de werkgever doen om een recht op thuiswerken te voorkomen?
Het is verstandig om te voorkomen dat de werkgever ongewild een situatie creëert van het stilzwijgend toestaan van thuiswerken. De werkgever kan ter voorkoming daarvan het thuiswerken in een thuiswerkprotocol expliciet maken, waarbij thuiswerken tijdens de bijzondere periode van Corona is toegestaan.

Geldt de Arbeidsomstandighedenwet bij thuiswerken?
Wanneer de werknemer zijn werkzaamheden thuis kan en mag verrichten blijft de arbeidsomstandighedenwet van toepassing. Echter, er is dan wel een zogenaamd verlicht arboregime. Dat wil zeggen, dat voorschriften over brandgevaar en vluchtwegen, grootte van de werkruimte, aanwezigheid van toiletten (m/v) niet gelden.

Wat is handig om te regelen als leidinggevende met de werknemer bij thuiswerken?
De leidinggevende kan met de werknemer afspraken maken over bereikbaarheid en de inrichting van de werkplek en de kosten daarvan. Als leidinggevende kun je bijvoorbeeld met je werknemer overeenkomen om de gebruikelijke arbeidsmiddelen voor de duur van het thuiswerken van het overeengekomen werkadres van de werkgever naar het adres van de werknemer te verplaatsen. Onnodige kosten hoeven dan niet te worden gemaakt.

Welke verplichtingen heeft de werkgever bij thuiswerken?
De werkgever heeft de verplichting om te zorgen voor een veilige en gezonde werkplek. Concreet houdt dit in, dat dat de werkgever moet zorgen, dat de werkplek ergonomisch is ingericht. De kosten van de inrichting van de werkplek zijn voor rekening van de werkgever, maar alleen voor zover noodzakelijk en indien dit voorafgaand aan aanschaf met de werkgever is afgestemd. Als de werknemer alles al heeft, dan hoeft de werkgever niet te voorzien in extra compensatie van kosten. Er kunnen zich zowel bij de werkgever als de werknemer kostenbesparingen voordoen. Naar gelang de bedrijfseconomische situatie kunnen werkgever en werknemer in redelijkheid voor de duur van het thuiswerken tijdelijke afspraken maken over compensatie van kosten van de werknemer.

Hoe geeft de leidinggevende uitvoering aan zijn zorgplicht?
De Leidinggevende moet aan zijn zorgplicht voldoen door:

• Informeren naar de situatie van de werknemer bij thuiswerken; dit is een actieve informatieplicht van herhaaldelijk informeren;
• Instrueren over veilig en gezond thuiswerken (denk hierbij aan pauzes, regelmatig bewegen, werktijden in de gaten houden, goede bureaustoel en bureau, telefoongebruik);
• Faciliteren dat de werknemer op verantwoorde wijze zijn werk kan uitvoeren;
• Toezicht houden op de naleving van de door de leidinggevende gegeven instructies (controleren); de redenering dat de werknemer zelf moet nadenken gaat niet op; het gaat om het regelmatig aanspreken van de werknemer door de leidinggevende.

Stimuleer fit en gezond thuiswerken bij jouw medewerkers
Voor die werkgevers in Nederland die hun personeel waar enigszins mogelijk thuis laat werken de komende weken heeft Stichting NL Onderneemt Maatschappelijk! –namens VNO-NCW en MKB-Nederland –alle handige informatie en bruikbare tips bij elkaar gebracht op 1 plek. Juist nu, want thuiswerken is topsport! Stichting NL Onderneemt Maatschappelijk! werkt samen met experts op het gebied van bewegen, voeding, ontspannen en preventie om een te creëren van allerlei activiteiten waar jouw medewerkers vanuit huis aan mee kunnen doen. Klik hier voor meer informatie.